AB lastik etiketi, Kasım 2012 tarihinden itibaren tüm sıfır lastiklerin üzerinde bir çıkartma olarak yer alan bilgilendirme tablosudur. Bu tablonun amacı lastiğin temel özelliklerinin tüketici tarafından öğrenilmesidir.
AB lastik etiketi, üzerinde bulunduğu lastik hakkında güvenlik ve çevre ile ilgili bilgiler içerir. Lastik AB etiketi; lastiğin ıslak zemin sürüş hakimiyeti, yakıt verimliliği ve çıkarttığı ses açısından karşılaştırmanıza yardım eder.
AB Lastik etiketi nerede bulunur?
AB Lastik etiketi, her lastik üreticisinin ve genellikle bu lastikleri satan e-ticaret sitelerinin ürün detay sayfalarında bulunur. Lastik satın almadan önce bu çıkartma üzerindeki değerleri de okuyarak karşılaştırmalısınız.
2021 öncesi lastik AB etiketi açıklaması
2021 öncesi AB lastik etiketi üç parçadan oluşur.
- Yakıt Verimliliği
- Islak Zeminde Yol Tutuş
- Dış Gürültü
-
Lastik etiketi yakıt verimliliği Yakıt Verimliliği (lastiğin yakıt tüketimine etkisi)
Çıkartma üzerinde yer alan yakıt pompası ikonundan da anlayabileceğiniz üzere; bu sınıflandırma yakıt verimliliği üzerinden hesaplanmaktadır.
Bu değerlendirmeden “lastik yuvarlanma direnci” referans alınır. 7 ayrı derecelendirme bulunur. G’den (en az verimli) A’ya (en çok verimli) kadar hesaplanır. D sınıfı binek otomobiller için kullanılmaz.
Yakıt verimliliği kategorisinde aşağıdaki değişkenlerin sabit olduğu düşünülür ve böyle bir ortamda değerlendirme yapılır.
- Kullanılan araç,
- Hava durumu,
- Yol şartları,
- Sürüş tipi
Yakıt verimliliği değeri A olan bir lastik ile G olan bir lastik arasında %7,5’a varan fark bulunabilir.
Eğer A sınıfı bir lastik seçerseniz her bin kilometrede G sınıfı lastiklere göre 6 litre civarında yakıt tasarrufu sağlayabilirsiniz.
Her bir harf yani her bir verimlilik sınıfı arasında %1-%1.5 yakıt tüketimi farkı bulunur.
Ticari taşıtlarda bu oran daha yüksek olabilir. 5 depo yakıtın birisi sırf lastikler yüzünden boşa gider.
Yeni lastik alırken; eski lastiklerinizin verimlilik sınıfını öğrenerek aradaki farkı öngörebilirsiniz.
-
Islak Zeminde Yol Tutuş
Islak zeminde lastiğin performansı
Bu tabloda ilgili lastiğin ıslak yol koşullarındaki fren performansını gösterir.
A-G sınıfı arasında değerlendirilir.
A: En kısa (en güvenli) fren mesafesi
G: En uzun (en güvensiz) fren mesafesi.
Bu sınıflandırma yapılırken referans alınan hız 80 km/sa.
Şöyle düşünün; 80 km/sa sabit hızda ilerliyorsunuz. Aracınızda 4 adet A sınıfı lastik mevcut. Eğer aracın üzerinde G sınıfı lastik olsaydı, fren yaptığınızda durma mesafesi 18 metre daha uzun olacaktı. A sınıfı lastikler %30’a kadar daha kısa mesafede sizi durdurur.
Islak zeminde direksiyon hakimiyeti tablosunda D ve G sınıfı binek otomobiller için kullanılmaz.
Yeni lastik alırken; eski lastiklerinizin fren performansını öğrenerek aradaki farkı öngörebilirsiniz.
-
Dış Gürültü (lastiğin çıkarttığı ses)
Lastik ne kadar gürültülü?
Lastikler ses çıkartırmı demeyin, otomobilin içinde ve dışarda duyduğunuz sesin büyük bir kısmını lastikler çıkartıyor. Modern motorlar genel olarak sessiz çalışıyor. Yüksek sınıf gürültü değerine sahip lastiği satın almak sürüş konforunuzu artırır. Kabin içindeki uğultuyu da azaltır.
AB lastik etiketindeki ses tablosu; bir lastiğin dış gürültüsünü desibel olarak ölçer.
Tabi siz baktığınızda hangi desibel değerinin neye denk geldiğini bilemeyebilirsiniz. Bu yüzden cep telefonlarının ses açma tuşuna bastıkça çıkan dalgalar gibi bu tabloda da benzer bir görselleştirme mevcuttur. Ne kadar dalga, o kadar gürültü.
1 dalga: Sessiz (Avrupa Birliği sınırının 3 Db veya daha fazla altında)
2 dalga: Orta seviyede gürültülü (Avrupa Birliği sınırında veya sınırın 3 dB altı arasında)
3 dalga: Gürültülü (Avrupa Birliği standartlarının üzerinde)
Şunu unutmayın; her bir 3 dB değerinde artış, lastiğin çıkarttığı sesi iki katına çıkartır.
Aracınızdaki lastikleri değiştirmeden önce eski lastiklerinizin gürültü seviyesini öğrenerek yeni alacağınız lastik ile arasındaki farkı test edebilirsiniz.
Bu AB lastik etiket değerleri tamamen standart koşullarda test edilerek elde edilen verileri size gösterir. Her ayrı marka ve modelin üreteceği değerler her bir değişkene göre farklılık gösterecektir.
Bunlara rağmen; size referans olması açısından AB lastik etiket değerlerini göz önünde bulundurmak gerekli.
Mayıs 2021’den itibaren geçerli AB Lastik Etiketi Açıklaması
Yeni lastik etiketleri nasıl okunur?
- Mayıs 2021 tarihinden itibaren Avrupa Birliği’nde yeni bir lastik etiket standardı geçerli olacak. Bu etiketle beraber yolcu otobüsü ve kamyon/TIR gibi ticari araçların lastikleri de değerlendirmeye alınacak.
- Daha önce kullanılan etikete ek olarak artık lastiklerin kar ve buz şartlarında nasıl performans gösterdiği de değerlendirilecek.
- Gürültü seviyeleri ses dalgaları yerine ABC harfleri ile gösterilecek.
- Her etikette bir de QR kod bulunacak. Bu kod okutulduğunda Avrupa Birliği ürün veritabanından lastik bilgileri gelecek.
- Ayrıca bu yeni etiketler ile lastiklerin yaz lastiği mi kış lastiği mi olduğu da kolayca ayırt edilecek.
Fotoğraf: Jaye Haych – Unsplash
